توتوبلار یوخسا توتوقلویوبلار؟
ناصر مرقاتی
ناصر مرقاتی
توتوبلار یوخسا توتوقلویوبلار؟
تئلئویزیون: "... سالدیریجیلارین بیری اؤلدورولوب او بیری ایسه توتوقلاندی. "
آباجی سوروشدو:
آی بالا! گؤرهسن دونیادا کیشی قالیب یوخسا قالمییب؟ ایندی او قدیم شاهلار سولطانلار یوخدور کی سرایلارینین حرَمخانالاری اوچون آدام توتوقلاسینلار؟ اؤزوده گلیب ایرادیولدان، تیلفیسوندان، اونلارین توتوقلاماسینی بار- بار باغیریللار؟ آخی عاییبدیر.
دئدیم نه عئیبی اولاجاق آباجی، توتوبلار اولاری، گلیب رادیو، تئلئویزیوندان اولارین توتولماسینی سؤیلویورلر، بونون هاراسی پیسدیر؟
آباجی بیر آز دوروخوب سوروشدو: آی بالا توتوبلار یوخسا توتوقلویوبلار؟
دئدیم: آباجی یاخالاییب سالیبلار دوستاغا.
سوروشدو: اوندا آی اوغول بس نهدن هئی دئیرلر توتوقلویوبلار؟
دئدیم آباجی توتوبلار یادا توتوقلویوبلار بولارین نه فرقی وار؟!
آتدان اوسته منه باش ماریدیب، گولومسهدی: بولارین فرقی چوخدو بالا، عاییبدی- عاییب.
دئدیم: منده سنین اوغلون دئ گؤرک نییه عاییب دبر؟
دئدی: قدیم زامانلار شاهلار یا سولطانلار اؤز حَـرَمخانالاری اوچون بیر پارا کیشیلری، یادا هردن اؤز دوشمانلارین بوردوراردیلار، اوندا دئیردیلر شاه، یادا سولطان امر ائلهدی بیرینی «توتوقلادیلار». ..
آباجی شیرین آروادیدی دونیا گؤرموش، و باجاریقلی هئچ سؤزو یئرسیز دئمَزدی. دوستوم خلیلگیله گئدنده، گلیب اوتوراردی بیزیم یانیمزدا و بیزه قدیملردن صحبت ائلردی.
ائوه دؤنجک، سؤزلوکلریمه قاپاندیم، نه بهزادی، نه سنگلاخ و نهده جوغَتایی سؤزلوکلرینده بئله بیر کلمهیله راستلاشمادیم. تورکییهده چاپ اولموش دؤرد جیلدیلی، «دیوان اللغات التورک»ون دؤردونجو جیلیدی اولان «دیزینی»نه باخدیم. 663 صفحهده «توتوک» سؤزونون قارشیسندا یازمیشدی: ائنئمیش، ایغدیش ائدیلمیش. (یعنی، کیشیلیکدن سالینمیش، بوردورولموش) یازیق آباجی دوز دئییرمیش. آنجاق تکی بونا آسیلمادیم، حوسئین محمدزادۀ صدیقین چیخارتدیغی «دیوان لغات الترک»و آچدیم، چوخ- چوخ گزیشدیم، بیردن 577 نجی صفحه ده «تُتُقلادی» سؤزونو تاپدیم. سؤزون قاباغیندا یازیلمیشدی: «اُل اُغلُن تُتُقلادی: یعنی او پسرش را اخته کرد، یا به اخته شدن منسوب ساخت». آباجی تام حاقلیمیش. ایللر بویو ائشیتدیییم توتوقلانان آداملاری یادا سالدیم. نه چوخ بوردورولموش کیشی وارمیش بو دونیادا! سورادا دویونجا اؤز ساققالیما گولدوم.
برلین/ 4 سئپتامبر 2011